Bài 1 (trang 203 SGK Sinh học 12): Ánh sáng mặt trời có vai trò như thế nào đối với hệ sinh thái? Cho ví dụ về việc điều chỉnh các kĩ thuật nuôi trồng phù hợp với điều kiện ánh sáng để nâng cao năng suất vật nuôi và cây trồng.
Lời giải:
Vai trò của ánh sáng đối với hệ sinh thái:
Tất cả sinh vật trên Trái Đất đều sống nhờ vào năng lượng từ ánh sáng mặt trời. Thực vật thu nhận năng lượng ánh sáng mặt trời một cách trực tiếp qua quang hợp. Một phần năng lượng tích tụ trong sinh vật sản xuất được động vật ăn thực vật sử dụng và theo trình tự năng lượng được chuyển lên các bậc dinh dưỡng tiếp theo. Như vậy, năng lượng trong hệ sinh thái được khởi đầu từ năng lượng mặt trời thông qua quang hợp của cây xanh.
Ví dụ, trong chăn nuôi người ta cung cấp thêm ánh sáng để thay đổi chu kì sinh học ép gà ăn nhiều, tăng khối lượng hay thắp sáng kích thích thời gian nở hoa thanh long sớm hơn…
Bài 2 (trang 203 SGK Sinh học 12): Những nguyên nhân chính nào gây ra thất thoát năng lượng trong hệ sinh thái?
Lời giải:
Những nguyên nhân chính gây ra thất thoát năng lượng trong hệ sinh thái:
* Năng lượng tiêu hao qua hô hấp, tạo nhiệt ở mỗi bậc dinh dưỡng.
* Năng lượng mất qua chất thải (thải qua bài tiết, phân, thức ăn thừa…hoặc năng lượng mất qua rơi rụng như rụng lá ở thực vật, rụng lông, lột xác của động vật,… ) ở mỗi bậc dinh dưỡng.
Bài 3 (trang 203 SGK Sinh học 12): Hãy giải thích vì sao chuỗi thức ăn trong hệ sinh thái không thể kéo dài, quá 6 mắt xích.
Lời giải:
Chuỗi thức ăn trong hệ sinh thái không thể kéo dài quá 6 mắt xích do:
Năng lượng bị thất thoát dần qua nhiều cách ở mỗi bậc dinh dưỡng:
– Năng lượng mất qua hô hấp, tạo nhiệt ở mỗi bậc dinh dưỡng.
– Năng lượng mất qua chất thải (thải qua bài tiết, phân, thức ăn thừa… hoặc năng lượng mất qua rơi rụng lá ở thực vật, rụng lông, lột xác của động vật,..) ở mỗi bậc dinh dưỡng.
– Năng lượng truyền lên bậc cao hơn chỉ khoảng 10% không còn đủ duy trì một mắt xích.
Bài 4 (trang 203 SGK Sinh học 12): Hãy mô tả lại dòng năng lượng trong hệ sinh thái được minh hoạ trong hình 45.4
Hình 45.4. Sơ đồ minh họa dòng năng lượng trong một hệ sinh thái đồng cỏ
Lời giải:
Dòng năng lượng trong hệ sinh thái, minh học trong hình 45.4 SGK
– Sinh vật quang hợp (phần lớn năng lượng tiêu hao qua hô hấp, rụng lá cây).
– Động vật ăn thực vật (phần lớn năng lượng tiêu hao qua hô hấp của động vật, bài tiết, thải qua phân,…).
– Sinh vật tiêu thụ bậc 2 (một phần năng lượng tiêu hoa qua hô hấp của động vật, bài tiết, thải qua phân…).
– Sinh vật tiêu thụ bậc 3 (một phần năng lượng tiêu hao qua hô hấp của động vật, bài biết, thải qua phân…).
– Ở tất cả các bậc dinh dưỡng, các sản phẩm hữu cơ như các sinh vật chết, lá cây rụng và phân,… sinh vật phân giải phân hủy thành các chất vô cơ.
Bài 5 (trang 203 SGK Sinh học 12): Hãy chọn phương án trả lời đúng: Quan hệ dinh dưỡng giữa các loài trong quần xã cho chúng ta biết:
a) Sự phụ thuộc về thức ăn của động vật và thực vật.
b) Sinh khối của mỗi bậc dinh dưỡng và của quần xã.
c) Mức độ gần gũi giữa các loài trong quần xã.
d) Dòng năng lượng trong quần xã.
Lời giải:
Đáp án: d.