Hiện nay đã có hơn 200 trường công bố phương án tuyển sinh đại học cao đẳng năm 2016. Trong đó có nhiều trường tiến hành xét tuyển theo phương thức sử dụng kết quả học bạ.
Với mong muốn mở rộng cơ hội trúng tuyển cho thí sinh, ngoài phương thức xét tuyển dựa vào kết quả kỳ thi THPT Quốc gia, nhiều trường còn dành tới 50 – 70% thậm chí 80% chỉ tiêu để xét tuyển theo phương thức sử dụng học bạ. Theo đó, các trường tuyển sinh dựa vào kết quả THPT của thí sinh đều có quy định ngưỡng chất lượng đầu vào, thường điểm trung bình tổ hợp môn xét tuyển là 6,0 điểm trở lên đối với hệ đại học và 5,5 trở lên đối với hệ cao đẳng.
Tuy nhiên dù xét tuyển theo phương thức nào, điều kiện bắt buộc là thí sinh phải tốt nghiệp THPT. Vì vậy tất cả các thí sinh muốn xét tuyển bằng học bạ vào các trường ĐH, CĐ đều phải dự thi kỳ thi THPT quốc gia và phải tốt nghiệp THPT. Còn việc thí sinh có được phép xét tuyển bằng học bạ trong trường hợp trượt đại học khi tiến hành xét tuyển bằng phương thức sử dụng kết quả kỳ thi THPT Quốc gia hay không còn phụ thuộc vào quy chế tuyển sinh riêng của từng trường mà mình có nguyện vọng xét tuyển.
Vì vậy những thí sinh tiến hành xét tuyển bằng học bạ theo phương thức riêng của nhà trường, trước hết cần biết rõ quy chế tuyển sinh cụ thể của trường cũng như các giấy tờ phải nộp và thời gian xét tuyển. Bởi những trường xét tuyển bằng kết quả học tập ở trung học phổ thông đều phải xây dựng đề án tự chủ tuyển sinh riêng của trường và công bố công khai trên trang thông tin điện tử của trường. Trong đề án nói rõ thời gian nộp hồ sơ đăng ký xét tuyển.
Cũng theo quy chế tuyển sinh 2016, thí sinh của tỉnh nào sẽ thi ngay tại địa phương đó. Đối với cụm thi do trường ĐH chủ trì, thí sinh dự thi vừa để xét tốt nghiệp THPT vừa để xét tuyển vào các trường ĐH, CĐ. Những thí sinh thi tại cụm thi này sẽ được cấp một giấy báo điểm để sau này làm thủ tục nhập học nếu trúng tuyển.
Đối với học sinh thi tại cụm thi do sở GD&ĐT chủ trì sẽ không có phiếu báo điểm. Các em dự thi chỉ để xét tốt nghiệp THPT. Tuy nhiên, thí sinh dự thi cụm thi này có thể sử dụng kết quả học THPT (học bạ) để đăng ký xét tuyển vào các trường ĐH, CĐ có dùng kết quả THPT để xét tuyển.