Trả lời câu hỏi in nghiêng giữa bài
(trang 49 sgk Lịch Sử 11): – Em có nhận xét gì về tình hình nước Nga trước cách mạng?
Trả lời:
Nhận xét về tình hình nưóc Nga trước cách mạng:
– Về chính trị:
• Đầu thế kỉ XX Nga vẫn là một nước quân chủ chuyên chế, đứng đầu là Nga hoàng.
• Nga hoàng đã đẩy nhân dân Nga vào cuộc chiến tranh đế quốc, gây nên hậu quả kinh tế xã hội nghiêm trọng.
– Về kinh tế: lạc hậu, kiệt quệ vì chiến tranh, nạn đói xảy ra ở nhiều nơi, công nghiệp, nông nghiệp đình đốn.
– Về xã hội:
+ Đời sống của nông dân, công nhân, các dân tộc trong đế quốc Nga vô cùng cực khổ.
+ Phong trào phản đối chiến tranh đòi lật đổ Nga hoàng diễn ra khắp nơi.
(trang 50 sgk Lịch Sử 11): – Cách mạng tháng Hai năm 1917 đã thực hiện được những nhiệm vụ gì?
Trả lời:
– Dưới sự lãnh đạo của Lê nin và Đảng Bôn sê vich Nga CM tháng 2/ 1917 đã thực hiện những nhiệm vụ:
• Lật đổ sự thống trị chế độ quân chủ chuyên chế( chế độ Nga Hoàng)- xóa bỏ tàn tích phong kiến và thực hiện dân chủ.
• Tạo điều kiện cho nước Nga phát triển nhanh mạnh về kinh tế.
• Giải phóng giai cấp nông dân Nga khỏi xiềng xích của chế độ quân chủ Sa Hoàng thối nát.
(trang 50 sgk Lịch Sử 11): Cách mạng tháng Mười diễn ra như thế nào?
Trả lời:
– Hoàn cảnh :
• Sau Cách mạng tháng Hai, Nga tồn tại 2 chính quyền song song:
+ Chính phủ lâm thời (tư sản)
+ Xô viết đại biểu (vô sản)
=> Cục diện không thể kéo dài.
• Trước tình hình đó Lê-nin và Đảng Bôn-sê-vích đã xác định cách mạng Nga là chuyển từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng xã hội chủ nghĩa (lật đổ chính quyền tư sản lâm thời).
• Đầu tháng 10/1917 không khí cách mạng bao trùm cả nước. Lê-nin đã về nước trực tiếp lãnh đạo khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền.
– Diễn biến khởi nghĩa:
+ Tháng 4/1917: Lê-nin đã thông qua Đảng Bôn-sê-vích bản Luận cương tháng 4 chỉ ra mục tiêu đường lối tiếp theo của cách mạng Nga là chuyển từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng xã hội chủ nghĩa.
+ Đêm 24/10/1917 bắt đầu khởi nghĩa.
+ Đêm 25/10 tấn công cung điện Mùa Đông, bắt giữ các bộ trưởng của Chính phủ tư sản.
+ Khởi nghĩa Pêtơrôgrát giành thắng lợi.
+ Ngày 3/11/1918 chính quyền Xô viết giành thắng lợi trên khắp nước Nga rộng lớn.
– Cách mạng tháng Mười mang tính chất của cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa
(trang 51 sgk Lịch Sử 11): – Chính quyền Xô viết đã làm những việc gì và đem lại lợi ích cho ai?
Trả lời:
– Việc làm của chính quyền Xô viết:
– Đêm 25/10/1917 chính quyền Xô viết được thành lập do Lê-nin đứng đầu.
– Chính sách của chính quyền:
– Đập tan bộ máy Nhà nước cũ, xây dựng bộ máy Nhà nước mới.
– Thông qua:”Sắc lệnh hòa bình” và “Sắc lệnh ruộng đất”. Trong đó sắc lệnh hòa bình lên án cuộc chiến tranh đế quốc chủ nghĩa . Sắc lệnh ruộng đất nhằm giải quyết ruộng đất cho nông dân.
– Xoá bỏ đẳng cấp, và đặc quyền của giáo hội .
– Thực hiện nam nữ bình quyền , các dân tộc có quyền bình đẳng và quyền tự quyết .
– Thành lập Hồng quân để bảo vệ chính quyền cách mạng.
– Quốc hữu hóa các nhà máy xí nghiệp của giai cấp tư sản, thành lập Hội đồng kinh tế quốc dân tối cao để xây dựng nền kinh tế xã hội chủ nghĩa. Quốc hữu hóa các
– Đem lại lợi ích cho:
Chính quyền Xô viết đã đem lại lợi ích và bảo vệ lợi ích cho nhân dân lao động, thể hiện tính ưu việt tiến bộ của một chính quyền mới, chính quyền của dân, do dân, vì dân.
(trang 52 sgk Lịch Sử 11): – Chính sách cộng sản thời chiến có những nội dung gì và ý nghĩa lịch sử như thế nào?
Trả lời:
– Nội dung cơ bản của Chính sách Cộng sản thời chiến:
+ Nhà nước kiểm soát toàn bộ nên công nghiệp: quốc hữu hóa đại công nghiệp và công nghiệp vừa và nhỏ nhằm tích lũy hàng tiêu dùng tiếp tế cho quân đội.
+ Trưng thu lượng thực thừa của nông dân. Nhà nước độc quyền lúa mì. Năm 1920 chế độ này được áp dụng với cả khoai tây, rau đậu và nhiều nông phẩm khác.
+ Thi hành chế độ cưỡng bức lao động.
– Ý nghĩa lịch sử:
Chính sách đã động viên tối đa nguồn của cải nhân lực của đất nước, tạo nên sức mạnh tổng hợp, đến cuối năm 1920 Nga đẩy lùi sự can thiệp của các nước đế quốc, bảo vệ chính quyền non trẻ.
(trang 52 sgk Lịch Sử 11): – Nêu ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Mười Nga.
Trả lời:
– Ý nghĩa lịch sử Cách mạng tháng Mười Nga :
– Với nước Nga.
+ Đập tan ách áp bức, bóc lột của phong kiến, tư sản, giải phóng công nhân và nhân dân lao động.
+ Đưa công nhân và nông dân lên nắm chính quyền, xây dựng chủ nghĩa xã hội.
– Với thế giới:
+ Làm thay đổi cục diện thế giới.
+ Cổ vũ và để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho cách mạng thế giới.
Câu hỏi (trang 52)
Câu 1 (trang 52 sgk Sử 11):Vì sao năm 1917 ở nước Nga diễn ra 2 cuộc cách mạng?
Lời giải:
– Cách mạng tháng Hai(2/1917) đã lật đổ chế độ Nga Hoàng và dẫn tới tình trạng hai chính quyền song song tồn tại. Đó là cuộc cách mạng dân chủ tư sản.
– Cách mạng tháng Mười(10/1917) do Lê – Nin và Đảng Bôn – sê – vich lãnh đạo, lật đổ chính phủ lâm thời tư sản, thiết lập chính quyền thống nhất trong toàn quốc của Xô Viết,đưa nước Nga bước vào thời kì cách mạng xã hội chủ nghĩa.
Câu 2 (trang 52 sgk Sử 11):Việc xây dựng và bảo vệ Chính quyền Xô viết diễn ra như thế nào ngay sau khi Cách mạng tháng Mười thành công?
Lời giải:
• Xây dụng Chính quyền Xô viết:
– 25-10-1917 thành lập chính quyền Xô Viết.
– Để đập tan nhà nước cũ của giai cấp tư sản và địa chủ. Xây dựng bộ máy nhà nước mới của những người lao động.Chính quyền Xô Viết đã:
– Thông qua sắc lệnh hòa bình và ruộng đất.
– Thực hiện các biện pháp nhắm thủ tiêu chế độ phong kiến, xóa bỏ sự phân biết đẳng cấp, những đắc quyền của giáo hội, thực hiện nam nữ bình quyền, các dân tộc bình đẳng và có quyền tự quyết.
– Thành lập các cơ quan trung ương và Xô Viết các địa phương.
– Thay thế hoàn toàn chính quyền tư sản.
– Thành lập Hồng quân công nông để bảo vệ chính quyền mới.
– Tiến hành quốc hữu hóa nhà máy, xí nghiệp giai cấp tư sản, thành lập Hội đồng Kinh tế quốc dân tối cao để xây dựng nền kinh tế xã hội chủ nghĩa.
• Bảo vệ chính quyền Xô viết:
Cuối năm 1918, quân đội 14 nước đế quốc câu kết với lực lượng cách mạng trong nước mở cuộc cách mạng vũ trang.Nước Nga là một nước còn non trẻ.
=> 1919 chính quyền Xô viết đã thực hiện chính sách“Cộng sản thời chiến”:
Chính sách cộng sản thời chiến gồm hai nội dung chính:
– Quốc hữu hóa nhà máy, xí nghiệp; thu lương thực thừa của nông dân.
– Thực hiện lao động cưỡng bức.
=> Nga giải quyết được vấn đề trước mắt; chính quyền Xô viết được bảo vệ, giữ vững.