Theo ý kiến của nhiều chuyên gia, do các môn trong kỳ thi THPT quốc gia 2017 thi theo hình thức trắc nghiệm trong khi quy định điểm liệt vẫn là 1, nên nhiều khả năng sẽ có rất ít thí sinh rơi vào trường hợp này.
Thi trắc nghiệm ít bị điểm liệt
Từ năm 2014 trở về trước tốt nghiệp THPT quy định điểm liệt là điểm 0. Năm 2015, khi kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ nhập vào kỳ thi THPT quốc gia thì theo quy định, điểm liệt từ 1 trở xuống.
Thí sinh (TS) bị điểm liệt sẽ không được công nhận tốt nghiệp. Số lượng TS bị điểm liệt và không được công nhận tốt nghiệp khá nhiều.
Ông Quách Tuấn Ngọc, nguyên Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin Bộ GD-ĐT, thống kê số TS bị điểm liệt theo từng môn trong năm 2015 như sau: toán: 20.667; lịch sử: 1.083; ngữ văn: 973; địa lý: 550; vật lý: 260; hóa học: 300; sinh học: 300; ngoại ngữ: 175.
Số liệu này cho thấy cùng là các môn tự nhiên, với độ khó gần như nhau thì tỷ lệ TS bị điểm liệt các môn thi bằng hình thức trắc nghiệm thấp hơn tự luận. Đặc biệt là giữa môn thuộc khối khoa học tự nhiên.
Cũng từ kết quả thi THPT quốc gia 2016 của các TS dự thi các môn khoa học tự nhiên, tiến sĩ Lê Trường Tùng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường ĐH FPT, phân tích với hơn 850.000 TS thi môn toán, khoảng 350.000 thi hóa, 350.000 TS thi lý và khoảng 150.000 TS thi môn sinh, kết quả chỉ khoảng 1% số TS có điểm dưới 2,5 ở 3 môn thi trắc nghiệm (lý, hóa, sinh). Đến 17% số TS có điểm dưới 2,5 khi thi môn toán theo hình thức tự luận.
Thay đổi quan trọng đối với việc ra đề trắc nghiệm trong kỳ thi THPT quốc gia năm nay là trong một phòng thi, mỗi thí sinh sẽ có một đề thi hoàn toàn khác nhau với độ khó tương đương.
Theo ông Tùng, kết quả này cho thấy thi tự luận hoặc trắc nghiệm, tỷ lệ TS đạt 7,5 điểm trở lên không thay đổi nhiều. Như vậy, để đạt điểm cao, thi trắc nghiệm hoặc tự luận như nhau. Còn để không bị điểm thấp, thi môn toán tự luận khó gấp 17 lần thi các môn trắc nghiệm.
Khả năng trượt tốt nghiệp rất hy hữu
Theo tiến sĩ Trần Nam Dũng, giảng viên Khoa Toán – Tin Trường ĐH Khoa học tự nhiên, TP.HCM, với quy chế xét tốt nghiệp thoáng (tổng điểm 4 bài thi cộng tổng điểm khuyến khích (nếu có) chia 4 cộng điểm trung bình cả năm lớp 12 chia 2, sau đó cộng tất cả với điểm ưu tiên) và cách cho điểm theo hướng có lợi cho học sinh (HS) của giáo viên ở các trường phổ thông thì chắc chắn là điểm trung bình của HS sẽ được đẩy lên rất cao.
Lúc bấy giờ chỉ có điểm liệt là yếu tố quan trọng nhất để đánh giá HS rất yếu đậu hoặc rớt tốt nghiệp. Tuy nhiên, với quy định điểm liệt là 1 như hiện nay thì chỉ còn tác dụng lọc lại những TS vi phạm quy chế, không biết tô đáp án và không muốn đậu tốt nghiệp. Còn trường hợp những HS rất yếu nhưng vẫn mong muốn đậu thì khả năng trượt chỉ là hy hữu.