Theo Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ, kết quả khảo sát cho thấy trong số 50.000 cử nhân công nghệ thông tin ra trường thì chỉ có 30% làm việc được ngay còn 70% phải đào tạo lại.
Đây là thông tin được đưa ra tại buổi tọa đàm “Phát triển nguồn nhân lực ICT trình độ cao: Gắn kết cơ sở giáo dục đại học – doanh nghiệp” tổ chức ngày 30/3.
Tại buổi tọa đàm, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho hay hiện cả nước có 235 trường đại học, trong đó có 50 trường đào tạo công nghệ thông tin, hàng năm khoảng 50.000 sinh viên công nghệ thông tin ra trường. Tuy nhiên số lượng so với nhu cầu phát triển doanh nghiệp công nghệ thông tin, nhất là theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, từ nay đến 2020 có 1 triệu doanh nghiệp khởi nghiệp, trong đó rất ưu tiên khởi nghiệp công nghệ thông tin, là rất thiếu.
“Theo tính toán, mức độ tăng trưởng doanh nghiệp công nghệ thông tin, nhu cầu việc làm rất lớn, năm 2020 cần 100.000 cử nhân công nghệ thông tin. Nhưng điều quan trọng hơn là chất lượng. Theo khảo sát trong số 50.000 cử nhân công nghệ thông tin ra trường chỉ có 30% làm việc được ngay, có việc làm đúng nghề, 70% phải đào tạo lại”, ông Nhạ nói.
Chia sẻ về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng truyền thống giáo dục Việt Nam là học trước rồi làm sau, là thầy dạy trò nghe, học sách giáo khoa là chính, học thuộc là quan trọng, giảng đường là cơ sở chính của đại học, học nhiều thực hành ít, học dài hạn là chính.
Thế giới lại làm trước rồi học sau, tự học để biết đến 70-80% rồi mới hỏi thầy, học cách tìm ra vấn đề quan trọng hơn học thuộc, phòng thí nghiệm trở thành cơ sở chính của nhà trường; nghiên cứu trong môi trường ảo, mô phỏng nhiều hơn môi trường thật; tiếng Anh, công nghệ trở thành công cụ tối thiểu và bắt buộc.
Trong khi đó, cuộc cạnh tranh trong thời đại 4.0 là cuộc cạnh tranh về nhân lực. Nước nào có nguồn nhân lực tốt, đáp ứng nhanh với nhu cầu thay đổi công nghệ, dùng công nghệ để giải quyết tốt các bài toán của nước mình, của nhân loại, thì nước đó sẽ chiến thắng trong cạnh tranh.
“Nhân lực sẽ là một lợi thế, nếu chúng ta giải quyết bài toán cung cầu nhân lực giữa nhà trường và thị trường, đổi mới đào tạo để đáp ứng sự thay đổi của thời đại”, ông Hùng nói.
Để tăng cường trình độ nguồn nhân lực công ngệ thông tin, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho rằng các trường đại học cần thay đổi phương thức đào tạo giảm bớt hàn lâm, tăng cường đưa sinh viên đi thực tập, nhúng mình vào các doanh nghiệp công nghệ thông tin, như trường y với bệnh viên. Phải hình thành nên những trung tâm đổi mới sáng tạo, hệ sinh thái khởi nghiệp, sinh viên công nghệ thông tin ra trường không chỉ có việc làm mà còn khởi nghiệp tạo việc làm.
Trong khi đó, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định sự gắn kết giữa nhà trường và doanh nghiệp sẽ thúc đẩy nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng nhu cầu thực tiễn.
“Đầu ra của nhà trường là doanh nghiệp nhưng nhà trường đã hiểu doanh nghiệp, đã bám theo doanh nghiệp để thiết kế sản phẩm của mình chưa? Để có nhân lực tốt cho mình thì doanh nghiệp đã tham gia cùng với nhà trường để thiết kế sản phẩm chưa? Hay hai đối tượng này vẫn rất xa nhau và đổ lỗi cho nhau? Đã đến lúc tuy 2 mà 1 chưa?”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đặt ra nhiều câu hỏi.