Đây chính là lúc xuất hiện nhiều bài báo gây mất phương hướng cho các em và cũng là lúc một số tư vấn viên bắt đầu nguyện cầu hy vọng cho giấc mơ du học của phụ huynh và các em học sinh. Vì chúng tôi rất quan tâm đến các em học sinh Việt Nam cho dù các em có chọn chúng tôi làm người đồng hành hay không, chúng tôi muốn cung cấp những thông tin khách quan nhất giúp phụ huynh và các em học sinh có thể đưa ra quyết định đúng đắn.

Học bổng

Gần đây, chúng tôi đã đọc những bài báo và biết được nhiều phụ huynh đăng lên mạng xã hội rằng con họ rất giỏi vì các em được nhận vào những trường đại học hàng đầu như Harvard với học bổng đáng kể. Một số bậc phụ huynh và các em học sinh còn ví những gói hỗ trợ tài chính đó như một thứ tượng trưng cho trí tuệ vượt bậc. Chúng tôi không phủ nhận rằng phải là học sinh giỏi mới được nhận vào học tại các trường hàng đầu như Harvard, nhưng trường hợp được nhận học bổng không phải vì họ thông minh hơn các học sinh cũng nộp hồ sơ vào trường, mà là bởi vì họ không có khả năng tài chính.

Trước khi làm theo những thông tin sai lệch, phụ huynh và học sinh nên truy cập vào trang web chính thức của các trường. Ví dụ trên trang web của trường Harvard https://college.harvard.edu có đăng rõ thông tin “Học bổng của chúng tôi hoàn toàn dựa trên nhu cầu cần thiết của học sinh, không phải là phần thưởng về học lực”. Điều đó có nghĩa là họ ưu tiên trao học bổng cho những gia đình có hoàn cảnh khó khăn hơn là cho những học sinh giỏi.

Thực chất, gói hỗ trợ tài chính/học bổng là chương trình dành cho học sinh quốc tế, hay còn gọi là Need Aware. Khi một em học sinh nộp hồ sơ vào một trường đại học, trường đó sẽ hỏi em học sinh ấy có thể đóng được học phí ở mức bao nhiêu. Nếu hai học sinh có trình độ gần như nhau, nhà trường sẽ nhận học sinh có khả năng tài chính tốt hơn. Hơn nữa, có rất nhiều trường không hỗ trợ tài chính cho du học sinh, điển hình như các trường đại học công lập và một số trường tư hàng đầu như Northwestern. Ngày nay, do số lượng du học sinh ngày càng tăng, giá trị của gói hỗ trợ tài chính các em nhận được cũng ít hơn so với 5 năm trước.

Chúng tôi hiểu rằng không phải tất cả các gia đình đều có khả năng chi trả toàn bộ học phí, nhưng mỗi gia đình nên kê khai số tiền cao nhất mà họ có thể chi trả nhằm tạo điều kiện tốt nhất để giúp con em mình được nhận vào trường.

Quá trình chọn trường

Trong quá trình chọn trường, chúng tôi không thể không nhấn mạnh sự quan trọng của yếu tố phù hợp. Vậy nhưng, có những lúc chúng tôi cảm thấy rằng các bậc phụ huynh xem việc chọn trường cũng giống như mua một món đồ đắt tiền. Nếu hàng xóm của tôi có một chiếc BMW thì tôi cũng phải có một chiếc Mercedes. Và nếu con của hàng xóm học tại trường Yale, con tôi cũng phải học Harvard. Đây là suy nghĩ rất có hại cho các em học sinh.

Thay vì chọn trường dựa trên xếp hạng và tên tuổi quen thuộc với người Việt, các em học sinh và các phụ huynh nên chọn trường dựa trên sự phù hợp. Trước tiên, có nhiều trường rất tốt như Williams, Johns Hopkins, Wellesley ít được người Việt biết đến nhưng lại rất nổi tiếng trong giới chuyên môn trên thế giới. Đồng thời, việc học tập tại các trường danh tiếng như Harvard hay Penn không có nghĩa là các em sẽ chắc chắn thành công trong cuộc sống. Khi tôi làm việc tại Goldman Sachs và JPMorgan, tôi thậm chí không phỏng vấn những ứng viên học tại các trường đại học nói trên nếu có điểm trung bình môn (GPA) thấp.

Khi chọn trường, các em nên chọn trường tốt nhất có thể và phù hợp nhất với các em cũng như chọn ngành học mà các em đam mê. Việc này sẽ tối đa hóa cơ hội cho các em đạt được điểm GPA cao cũng như tạo cơ hội thuận lợi giúp các em tìm được công việc tốt khi ra trường hay tiếp tục học cao học.

Vấn đề đạo đức trong quá trình làm hồ sơ

Với mong muốn được nhận vào các trường xếp hạng cao, một số (không phải tất cả) phụ huynh và học sinh sẽ trả tiền và làm bất cứ điều gì giúp học sinh được nhận vào trường. Chúng tôi được biết đến việc học sinh mua bảng điểm, làm giả thành tích như khai rằng mình đã giành được một giải thưởng nào đó cấp quốc gia, tự chế ra các hoạt động ngoại khóa, hay thuê người khác làm toàn bộ hồ sơ ứng tuyển cho họ.

Chúng tôi phản đối mạnh mẽ những việc này vì nhiều lí do. Thứ nhất, nếu bị phát hiện sẽ không bao giờ có một trường nào tại Mỹ nhận em đó. Thứ hai, học tập tại một trường ngoài tầm với khả năng của bản thân sẽ khiến em đó đối mặt với nguy cơ bị thôi học hoặc đạt điểm GPA thấp và ảnh hưởng đến cơ hội xin việc của em đó sau này cũng như cơ hội theo học cao học. Thứ ba, nếu gian lận, em đó có khả năng sẽ tiếp tục gian lận khi học đại học và sau đó có thể bị buộc thôi học hay thậm chí vướng vào vòng lao lý (trường hợp của Adam Wheeler). Thứ tư, sự lựa chọn ích kỷ của em đó sẽ để lại hậu quả cho các bạn học sinh chăm chỉ thật sự.

Để bảo vệ tính trung thực của học sinh Việt Nam trong tương lai, bậc phụ huynh và các em học sinh nên tránh những lựa chọn không trung thực và nên tố cáo những hành vi trái đạo đức với các trường đại học để nhằm xóa bỏ sự gian lận.

Chuyên gia tư vấn du học

Dù là một chuyên gia tư vấn du học, tôi muốn nói rằng không phải mỗi học sinh đều phải có một chuyên gia tư vấn riêng để được nhận vào một trường đại học tốt. Một số em học sinh đã vào được các trường hàng đầu mà không cần bất kỳ sự giúp đỡ nào.

Tuy nhiên, do tính phức tạp của quy trình tuyển sinh, một số gia đình có thể cần đến chuyên gia tư vấn. Lựa chọn làm việc với chuyên gia tư vấn du học có nghĩa là họ đã đầu tư không chỉ tiền bạc mà còn cả thời gian. Do đó, phụ huynh và học sinh cần phải cẩn trọng trong việc lựa chọn chuyên gia tư vấn du học.

Phụ huynh nào cũng đều mong muốn những điều tốt nhất cho con mình, do đó họ dễ dàng bị lợi dụng bởi những tư vấn viên không có tâm, những người chỉ nói với phụ huynh những điều họ muốn nghe thay vì sự thật và hứa hẹn những điều không thể thực hiện.

Khi chọn tư vấn viên, họ nên dành thời gian để đặt câu hỏi cho các chuyên gia tư vấn, càng nhiều càng tốt. Nếu ai đó nói với họ điều gì tốt quá mức thì đó chắc chắn không phải sự thật. Khi gặp một tư vấn viên đưa thông tin sai lệch hoặc gây nhầm lẫn, họ nên thẳng thắn trao đổi với tư vấn viên đó và nên nói với các học sinh khác cũng như gia đình của các em nhằm giúp họ tránh mắc phải sai lầm tương tự. Theo chúng tôi, các gia đình tìm hiểu thông tin càng kỹ càng thì họ sẽ cảm nhận được chuyên gia tư vấn nào thực sự quan tâm đến gì tốt và đúng nhất cho con của họ.

Những lời bình cuối

Để đảm bảo lựa chọn được trường đại học phù hợp nhất với mình, các em học sinh nên tìm đến những chuyên gia hoặc trung tâm uy tín trong việc tư vấn du học. Trong những năm gần đây, i-IVY đã giúp rất nhiều học sinh được nhận vào những trường đại học danh giá nhất. Ngoài việc được nhận vào trường, các em còn đạt được thành tích học tập rất tốt tại trường nhờ làm việc hết sức trung thực trong quá trình chuẩn bị hồ sơ ứng tuyển đại học và chọn trường dựa vào tiêu chí phù hợp nhất. Ngoài ra, nhiều em học sinh của i-IVY cần hỗ trợ tài chính cũng được nhận những khoản hỗ trợ đáng kể.

Tony Diep là một Giám đốc điều hành đồng thời là chuyên gia tư vấn tại i-IVY. Anh tốt nghiệp Cử nhân Khoa học tại trường Wharton và College of Arts and Sciences tại University of Pennsylvania và trường Dartmouth cho MBA. Anh đã có gần 25 năm kinh nghiệm làm việc tại các công ty tài chính uy tín lớn bao gồm Goldman Sachs, JPMorgan và Indochina Capital tại Hồng Kông, Singapore, New York và Việt Nam.