Một điều chỉnh quan trọng trong kỳ thi THPT quốc gia 2019 là điều chỉnh tỉ lệ điểm thi trong xét tốt nghiệp lên tới 70%, kết quả trung bình các môn học lớp 12 chỉ chiếm 30%. Theo các chuyên gia, việc điều chỉnh này có thể làm tăng tỉ lệ học sinh trượt tốt nghiệp trong kỳ thi năm tới. Các trường THPT cũng lên phương án ôn tập, đặt mục tiêu mức điểm cần đạt trong kỳ thi THPT quốc gia tới cho học sinh.
Tăng tốc ôn tập
Thầy Trần Thanh Sơn, giáo viên dạy Toán một trường THPT ở Hà Nội cho rằng, việc điều chỉnh tỉ lệ điểm thi lên 70% là phù hợp. Bởi có như vậy, học sinh mới có kế hoạch học tập nghiêm túc ở tất cả các môn thi đồng thời việc này sẽ có tác động một phần đến điều chỉnh điểm học bạ của học sinh.
Ông Đào Tuấn Đạt, Hiệu trưởng Trường THPT Anhxtanh (Hà Nội) cho biết, sau khi có điều chỉnh của Bộ GD&ĐT, trường vừa có kế hoạch tăng thời lượng ôn tập các môn học cho học sinh lên gấp đôi đồng thời có bảng tính toán để học sinh tự biết và nỗ lực. Ông Đạt ví dụ, với cách tính như năm nay, một học sinh có điểm tổng kết trung bình là 7,5 điểm thì điểm thi THPT quốc gia trung bình các môn phải đạt 3,93 điểm mới đỗ. Tương tự, học sinh có điểm tổng kết trung bình môn học là 7,6 điểm thì điểm thi THPT quốc gia trung bình các môn phải đạt 3,89 điểm hay học sinh có điểm tổng kết 9,9 hoặc 10 điểm thì điểm thi trung bình các môn cũng phải đạt 2,9 đến 3 điểm.
Theo ông Đạt, việc điều chỉnh tăng tỉ lệ điểm thi trong xét tuyển tác động không nhỏ đến học sinh. Tuy nhiên, nhà trường cũng không quá lo lắng bởi theo đề minh họa Bộ GD&ĐT công bố năm nay có cấu trúc 3-3-2-2, nghĩa là, 3 điểm dễ, 3 điểm trung bình, 2 điểm trên mức trung bình và 2 điểm khó. “Phần kiến thức cơ bản trong đề minh họa năm nay chiếm tới 8 điểm, như vậy học sinh sẽ không khó khăn khi đạt mức điểm đủ để xét tốt nghiệp THPT. Vì vậy, tôi dự đoán tỉ lệ đỗ tốt nghiệp của các địa phương năm nay cũng sẽ không thấp hơn năm trước”, ông Đạt nói.
Hiệu trưởng Trường THPT Đồng Quan (huyện Phú Xuyên, Hà Nội), ông Lê Văn Dũng cũng cho rằng, lâu nay không ai có thể khẳng định được việc các trường có nâng điểm “làm đẹp” học bạ cho học sinh lớp 12 hay không, nhưng khi có kết quả thi THPT quốc gia, một số thí sinh có điểm tổng kết rất cao nhưng điểm thi lại quá thấp. Đó là sự bất hợp lý bởi vì khó có khả năng học sinh học tốt nhưng đi thi lại điểm thấp được. “Với cách nâng tỉ lệ điểm thi để xét tốt nghiệp lên 70% cũng là phương thức để hạn chế các trường nâng đỡ quá mức kết quả học tập của học sinh, đồng thời phân hoá học sinh tốt hơn”, ông Dũng nói.
Cũng theo ông Dũng, ở trường, ông không khuyến khích giáo viên “rộng tay” với học sinh bởi như thế học sinh nghĩ mình giỏi rồi nên không cần cố gắng. Bên cạnh đó, trường lên kế hoạch ôn tập từ sớm, đặc biệt học sinh lớp 12 năm nay đã có sự chuẩn bị từ lớp 11 nên học đến đâu được ôn tập cuốn chiếu đến đó. Kết thúc học kỳ I, học sinh lớp 12 cũng đã được kiểm tra, đánh giá dựa theo ma trận đề minh hoạ của Bộ để đánh giá chất lượng học sinh.
Sẽ tăng tỉ lệ học sinh trượt tốt nghiệp?
Trước đây, cách tính điểm xét tốt nghiệp 50-50, nghĩa là điểm thi THPT quốc gia chiếm 50% và điểm tổng kết trung bình các môn học lớp 12 chiếm 50%. Với cách tính đó, nhiều năm qua, tỉ lệ học sinh đỗ tốt nghiệp của các địa phương ở mức cao từ 90-99%. Với tỉ lệ học sinh đỗ tốt nghiệp cao như vậy, nhiều chuyên gia đặt câu hỏi, có nên tổ chức kỳ thi THPT quốc gia hay không bởi mục đích chính của kỳ thi là xét tốt nghiệp đã không đạt được.
Thầy Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch hội đồng quản trị Trường THPT Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội) dự đoán, việc điều chỉnh tỉ lệ điểm thi như năm nay chắc chắn sẽ làm giảm tỉ lệ học sinh đỗ tốt nghiệp của các địa phương, tuy nhiên giảm ở mức độ nào thì phụ thuộc vào đề khó hay dễ. Nếu đề đảm bảo 80% kiến thức cơ bản, 20% kiến thức nâng cao thì tỉ lệ học sinh đỗ tốt nghiệp cũng sẽ cao. Ông Lâm cũng nhìn nhận, việc điều chỉnh tỉ lệ điểm xét tuyển là phù hợp, tiệm cận chất lượng của kỳ thi THPT quốc gia hơn trước. Tuy nhiên, ông Lâm cũng cho rằng, tuy tỉ lệ điểm xét tuyển của học bạ chỉ chiếm 30% nhưng điều đó không có nghĩa là các trường sẽ không nâng điểm.
Còn ông Phạm Tất Dong, Nguyên Phó trưởng ban Tuyên giáo T.Ư cho rằng, trước đây Bộ GD&ĐT để tỉ lệ điểm xét tốt nghiệp của học bạ cao thì các trường sẽ không khó khăn gì khi điều chỉnh điểm cho học sinh. Với điều chỉnh mới, tuy điểm học bạ chiếm tỉ lệ 30% nhưng không phải vì vậy mà hạn chế được các trường nâng điểm, làm đẹp học bạ. Tuy nhiên, ông Dong cũng cho rằng, chỉ nên lấy điểm học bạ để xem học sinh học khá, tốt môn học nào để hướng nghiệp, phân luồng đi học nghề, học ĐH sẽ phù hợp hơn là xét tốt nghiệp. Bởi sau 12 năm học, không nhất thiết phải có hình thức nào đó để siết việc cấp bằng tốt nghiệp cho học sinh vì bằng tốt nghiệp không có ý nghĩa trong định hướng nghề nghiệp. Sau đó, học sinh vẫn phải đi học ngành, nghề nào đó mới có thể đi làm việc.
Cũng theo ông Dong, nên có nghiên cứu lộ trình cụ thể về những thay đổi trong kỳ thi THPT quốc gia. Không nên năm trước cho tỉ lệ điểm thi và điểm học bạ 50-50 và khi thực hiện không hợp lý lại đi chữa bằng cách điều chỉnh tỉ lệ điểm thi lên 70%. “Nếu vậy, trong năm tới, kết quả không phù hợp dựa vào cơ sở khoa học nào để điều chỉnh tăng tỉ lệ % lên?”, ông Dong đặt câu hỏi.