I

– Tác dụng: Phép nhân hóa “Dòng sông mới điệu làm sao” khiến dòng sông có tâm hồn biết làm duyên làm dáng như con người.

Phép so sánh “Áo xanh sông mặc như là mới may” diễn tả sự thay đổi của dòng  sông dưới ánh nắng mặt trời. Đó là một vẻ đẹp mới mẻ tinh khôi.

0,5

– Đây là một hiện tượng đau lòng xảy ra nhiều trong thời gian gần đây.

– Nguyên nhân là do những người trẻ còn bồng bột, suy nghĩ nông cạn, chưa được giáo dục kĩ năng ứng phó với những tình huống bế tắc trong cuộc sống… vì thế hậu quả xảy ra thật  đáng tiếc.

– Cần có những giải pháp thích hợp để ngăn chặn hiện tượng này.

0,75

II

1

– Nghĩa của câu nói: Dù có nhiều người thành công trên đường đời mà học hành chẳng đến đâu, không có học vấn đầy đủ. Nhưng học tập vẫn là con đường phổ biến và đúng đắn nhất để đi đến thành công. Kiến thức là vũ khí có thể giúp ta tự vệ và chiến thắng mọi khó khăn, thử thách để đạt được mục đích. Để thành công, con người có thể thiếu nền tảng vật chất nhưng không  thể thiếu nền tảng kiến thức.

=> Câu nói là khẳng định, đề cao vai trò của việc học tập, trang bị kiến thức trên con đường đi tới thành  công.

* Bàn bạc vấn đề

– Học tập vẫn là con đường tốt nhất đi tới thành công vì:

+ Việc học trang bị cho con người kiến thức, kĩ năng để giải quyết tốt mọi nhiệm vụ, công việc

+ Việc học tập, bồi dưỡng trí tuệ, cho ta phương pháp nhận thức,  tư duy để tìm tòi, khám phá, sáng tạo trong công việc.

+Việc học bồi đắp cho ta không chỉ kiến thức mà còn giúp ta nên người, bồi đắp cả nghị lực, lí tưởng, khát vọng sống đề ta có động lực đi tới thành công…

+ Việc học giúp ta khám phá, hiểu thấu và sáng tạo chính mình để có những bước đột phá trong cuộc sống

– Câu nói là một lời khuyên đúng đắn về vai trò quan trọng của học vấn, từ đó, chỉ ra con đường tốt nhất để đi đến thành công.

– Thành công nhờ may mắn chỉ là thiểu số và thành công ấy có thể sẽ không lâu bền khi ta không có thứ vũ khí là kiến thức

– Xã hội hiện đại với tốc độ phát triển chóng mặt của công nghệ, khối lượng tri thức ngày một nhiều lên, thì việc học càng trở nên cần thiết bởi nếu không học, ta sẽ tụt hậu và khó có cơ hội thành công.

– Nếu không có điều kiện học tập chính quy trong trường lớp, phải biết cách tự học để có kiến thức. Xung quan ta luôn có rất nhiều tấm gương tự học đáng nể phục. (Dẫn chứng)

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

– Những người trẻ tuổi cần xác định mục tiêu học tập suốt đời, “học, học nữa, học mãi” để mở ra cánh cửa thành công trên đường đời. 

-Tô Hoài là nhà văn nổi tiếng trên văn đàn từ trước năm 1945. Trong kháng chiến chống Pháp, ông đã có một số thành tựu xuất sắc, nhất là về đề tài miền núi.Vợ chồng A Phủ là truyện ngắn làm nên tên tuổi của ông in trong tập Truyện Tây Bắc.

0,25

+ Ý nghĩa chi tiết:

++ Là hành động tự phát vì bản thân Mị chưa được giác ngộ cách mạng nhưng có ý nghĩa bởi trong hoàn cảnh bị đày đọa bởi cường quyền và thần quyền, khổ cực đến vô cảm (hàng đêm vẫn dậy sưởi lửa hơ tay, dửng dưng khi thấy A Phủ bị trói), ở trong Mị vẫn còn ngọn lửa của tình người (cảm thông, xót thương cho những người bất hạnh).

++ Là hành động táo bạo, dũng cảm bởi từ một con người cam chịu, nhẫn nhục, đã vươn lên phản kháng mạnh mẽ, đấu tranh làm chủ cuộc sống, số phận, khẳng định sức sống mãnh liệt, niềm khao khát tự do, hạnh phúc.

0,5

+ Ý nghĩa chi tiết:

++ Là nạn nhân của hoàn cảnh sống – nạn đói thảm khốc, chịu nỗi khổ cực về thể xác (ngoại hình thảm hại), tinh thần (đánh mất nữ tính), trong thị vẫn tiềm tàng một sức sống và vẻ đẹp: chia sẻ, yêu thương và lo lắng cho mái ấm nhỏ để mong cuộc sống tốt đẹp hơn; chấp nhận cuộc sống khó khăn, sẵn sàng đối diện với nạn đói trước mặt (cùng ăn bữa cơm đạm bạc, cùng vun vén cho những dự định nhỏ bé của gia đình…), bất bình, phản kháng đối với tội ác của thực dân Pháp và phát xít Nhật.

++ Vượt lên hoàn cảnh, người vợ nhặt hi vọng, lạc quan, tin tưởng vào sự đổi đời trong tương lai; lời nói của thị nhen nhóm niềm tin trong lòng những người thân yêu.

0,5

+ Đều là những chi tiết nghệ thuật độc đáo nằm ở cuối đoạn trích, làm tỏa sáng vẻ đẹp của hình tượng nhân vật chính.

0,25

+ Người vợ nhặt hình dung sự thay đổi cuộc sống trong sự đổi thay của thời cuộc. Thị có niềm tin dù mơ hồ vào tương lai, những sự thay đổi nằm ở nhận thức, lời nói chứ chưa phải là những hành động mạnh mẽ – lời nói mở ra hướng đổi đời.

0,25

– Có sự khác nhau bởi mỗi nhân vật được đặt trong một hoàn cảnh khác nhau, mỗi nghệ sĩ mang một phong cách nghệ thuật riêng biệt.

0,25