Nắm chắc được kiến thức và kĩ năng làm bài biểu đồ sẽ giúp học sinh dễ dàng đạt được điểm cao môn Địa lý. Nhờ đó cơ hội đậu Đại học cũng cao hơn.

Vẽ biểu đồ hình tròn

Thông thường biểu đổ hình tròn thể hiện quy mô, bán kính, cơ cấu của nhân tố nói đến trong bài. Cách nhận diện biểu đồ hình tròn là khi đề bài hỏi “Hãy vẽ biểu đồ thích hợp thể hiện quy mô/cơ cấu của…”. Ngoài ra, các số liệu trong bài là số tự nhiên, số năm ít hơn hoặc bằng 3 năm. Lưu ý quan trọng khi vẽ biểu đổ hình tròn là: vẽ mỗi năm là một hình tròn ( Bài cho số liệu của 3 năm: 2012; 2013; 2014 thì sẽ có 3 biểu đồ hình tròn cho 3 năm); tính bán kính hình tròn trước khi vẽ; phải xử lý số liệu thành đơn vị phần trăm sau đó mới vẽ.

– Vẽ biểu đồ hình tròn nhưng không phải tính quy mô và bán kính. Cách nhận biết dạng này: Khi đầu bài hỏi “Em hãy vẽ biểu đồ thích hợp nhất cơ cấu của một yếu tố nào đó, đồng thời các số liệu trong đầu bài phải là những số tương đối (bằng phần trăm) và số năm cũng nhỏ hơn hoặc bằng 3 năm”. Trong trường hợp này tuy không phải xử lí số liệu để tính quy mô, bán kính và tính cơ cấu, nhưng khi vẽ thì phải vẽ mỗi năm 1 vòng tròn có bán kính to dần lên để thể hiện tình hình phát triển sát với thực tiễn của nền kinh tế.

Vẽ biểu đồ đường

Biểu đồ đường thể hiện sự gia tăng, sự tăng trưởng của yếu tố nào đó. Ví dụ đề bài yêu cầu “Hãy vẽ biểu đồ thích hợp thể hiện sự tăng trưởng của…” thì biểu đồ đường là lựa chọn đúng nhất. Với dạng biểu đồ này, trước khi vẽ phải xử lý số liệu. Coi số liệu năm đầu là 100%, lấy năm sau chia cho năm đầu rồi nhân với 100%. Khi vẽ thì cần phải vẽ trục tung và trục hoành. Trục tung điền đơn vị phần trăm, trục hoành điền số năm và dựa vào các số liệu đã xử lí vẽ biểu đồ đường cùng xuất phát từ vị trí 100%.

Vẽ biểu đồ miền

Khi gặp dạng biều đồ này thì đầu bài cho trước có thể là các số liệu tự nhiên hoặc số liệu đã xử lí ra phần trăm, với số năm phải lớn hơn hoặc bằng 4 năm và yêu cầu vẽ biểu đồ thích hợp nhất thể hiện sự thay đổi (chuyển dịch, hoặc chuyển biến…) của ngành kinh tế nào đó thì chắc chắn phải vẽ biểu đồ miền.

Khi vẽ biểu đồ này, nếu số liệu là số tự nhiên thì dứt khoát phải xử lí số liệu để quy ra phần trăm bằng cách cộng lấy tổng số theo từng năm và tính phần trăm của từng năm. Sau đó vẽ biểu đồ miền bằng cách kẻ trục tung trục hoành, trên trục tung lấy tròn 100%, trên trục hoành theo số năm trong đầu bài với khoảng cách khác nhau tương ứng với số năm trong từng giai đoạn. Sau đó lần lượt vẽ trong miền xác định những chỉ tiêu theo các số liệu đã xử lí qua các năm.

Biểu đồ kết hợp

Khi số liệu đề bài cho là các số tự nhiên, số năm phải lớn hơn hoặc bằng 4, số liệu có 2 đơn vị khác nhau thì chắc chắn phải vẽ biểu đồ kết hợp giữa biểu đồ hình cột và biểu đồ đường với 2 trục tung (hình cột có thể là cột đơn nếu như trong đầu bài chỉ có một chỉ tiêu. Có thể là cột ghép nếu như trong đầu bài có 2 chỉ tiêu cùng đơn vị, hoặc có thể là cột chồng nếu như trong đầu bài có 2 chỉ tiêu cùng đơn vị, nhưng 1 chỉ tiêu này nằm trong chỉ tiêu khác). Còn 1 chỉ tiêu có đơn vị khác (thứ hai) thì thể hiện bằng biểu đồ đường.

Biểu đồ cột

Nếu như đầu bài cho các số liệu là số tự nhiên, số năm nhỏ hơn hoặc bằng 3 năm, với các số liệu trong đầu bài có thể là 1 đơn vị hoặc 2 đơn vị khác nhau và yêu cầu vẽ biểu đồ thích hợp nhất thể hiện sự phát triển của một ngành kinh tế hoặc của 1 giá trị nào đó thì chắc chắn phải vẽ biểu đồ hình cột (hoặc cột ghép hoặc cột chồng tuỳ theo cấu trúc của các số liệu trong đầu bài).

Comments

comments