Một chuyên gia tuyển sinh của ĐH Quốc gia Hà Nội cho rằng song song với việc các trường được tự chủ, không loại trừ khả năng không ít trường sẽ “vơ bèo, vạt tép”, bất chấp năng lực để tuyển sinh ồ ạt.
“Năm nay, thí sinh dù điểm rất thấp, có khi 3 môn 10 điểm, cũng có thể dễ dàng chọn cho mình một trường ĐH. Sẽ có trường tuyển sinh bằng mọi cách để tạo nguồn thu. Nhà trường có thể biến thành một cỗ máy bán bằng cấp”, chuyên gia này lo lắng.
Thực tế, mùa tuyển sinh năm nay có tới hơn 100 trường ĐH thông báo xét tuyển bằng học bạ, trong đó không ít trường có điều kiện xét tuyển rất khiêm tốn.
Đầu mùa tuyển sinh 2018, hàng loạt trường (chủ yếu là các trường địa phương và ngoài công lập) thông báo áp dụng xét tuyển thêm các tổ hợp Văn – Sử – Địa, Văn – Sử – Giáo dục Công dân và Địa – Sử – Giáo dục Công dân cho tất cả các ngành (trừ khối ngành sức khỏe).
Ví dụ, ĐH Hùng Vương (TP.HCM), ĐH Thái Bình Dương, ĐH Nam Cần Thơ… tuyển ngành Kế toán, Quản trị Kinh doanh, Tài chính Ngân hàng từ các tổ hợp Văn – Sử – Địa và Văn – Sử – Giáo dục Công dân.
ĐH Công nghệ TP.HCM cũng sử dụng tổ hợp Văn – Sử – Địa và Văn – Sử – Giáo dục Công dân cho các ngành kinh tế như kinh doanh quốc tế, marketing và các ngành quản trị, truyền thông đa phương tiện, kể cả ngành tiếng Anh.
ĐH Công nghệ Đồng Nai xét tuyển hàng loạt ngành công nghệ như Kỹ thuật Ôtô, điện – Điện tử, Chế tạo máy, Kỹ thuật Xây dựng, Công nghệ Thông tin… bằng tổ hợp Văn – Sử – Địa và Văn – Sử – Giáo dục Công dân…
Việc xét tuyển tréo ngoe này dự báo một mùa tuyển sinh khó kiểm soát chất lượng đầu vào. Bà Nguyễn Thị Kim Phụng, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học – Bộ GD&ĐT, cho rằng các trường được bảo đảm quyền tự chủ nhưng phải có trách nhiệm giải trình về việc các bài thi/môn thi đưa vào tổ hợp để xét tuyển có gắn với yêu cầu của ngành đào tạo hay không; quy trình xác định tổ hợp tuyển sinh như thế nào.
Thông thường, ít nhất phải có một hoặc hai môn thi trong tổ hợp được coi như là môn kiến thức nền tảng, môn tiên quyết để có thể vào học chương trình đào tạo. Bà Phụng khẳng định nếu trường xác định những tổ hợp môn thi không liên quan thì sẽ bị bất lợi nhiều hơn, “mất nhiều hơn được”.
Theo đại diện Bộ GD&ĐT, với những tổ hợp xét tuyển “lạ lùng”, dư luận xã hội sẽ nghi ngờ chất lượng của trường, đồng thời khối trường đang đào tạo cùng ngành sẽ đánh giá thấp những trường như thế.
Bên cạnh đó, những thí sinh tốt sẽ không chọn trường này, dẫn đến trường chỉ chọn được những thí sinh kém, không có tinh thần thực học thực nghiệp, học chỉ để kiếm bằng…
