Câu 1 (trang 43 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1): Tự ti và tự phụ là hai thái độ trái ngược nhau nhưng đều ảnh hưởng không tốt tới kết quả học tập và công tác. Lập luận phân tích những biểu hiện và tác hại của hai căn bệnh nói trên.
Gợi ý
a, Những biểu hiện và tác hại của thái độ tự ti:
– Giải thích khái niệm: Tự ti là đánh giá thấp mình nên thiếu tự tin. Tự ti hoàn toàn khác với khiêm tốn.
– Những biểu hiện của tự ti:
+ Không dám tin tưởng và năng lực, sở trường, sự hiểu biết,… của mình.
+ Nhút nhát, tránh những chỗ đông người.
+ Không dám mạnh dạn đảm nhận những nhiệm vụ được giao.
– Tác hại của thái độ tự ti
b, Những biểu hiện của thái độ tự phụ
– Giải thích khái niệm: Tự phụ là thái độ đề cao quá mức bản thân, tự cao, tự đại đến mức coi thường người khác. Tự phụ khác với tự hào.
– Những biểu hiện của thái độ tự phụ:
+ Luôn đề cao quá mức bản thân.
+ Luôn tự cho mình là đúng.
+ Khi làm được một việc gì đó lớn lao còn tỏ thái độ coi thường người khác.
– Tác hại của tự phụ.
c, Xác định thái độ sống hợp lí: cần phải biết đánh giá đúng bản thân để phát huy được hết những điểm mạnh cũng như có thể khắc phục được những điểm yếu.
Câu 2 (trang 43 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):
Phân tích hình ảnh sĩ từ và quan trường qua hai câu thơ:
Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọ
Ậm ọe quan trường miệng thét la
(Trần Tế Xương – Vịnh khoa thi Hương)
Gợi ý:
– Nghệ thuật sử dụng từ ngữ giàu hình tượng và cảm xúc qua các từ: lôi thôi, ậm ọe.
– Nghệ thuật đảo trật tự cú pháp nhằm nhấn mạnh vào dáng điệu và hành động của sĩ tử và quan trường.
– Sự đối lập giữa sĩ tử và quan trường.
– Nêu cảm nghĩ chung về cách thi cử trường ốc ngày xưa.
